Scheiden: een stappenplan

Wilt u een afspraak of meer weten?

Relevante onderwerpen

[list_menu menu=scheiden_menu]

Wilt u een afspraak of meer weten?

Een eerste intakegesprek en evaluatie van uw zaak is altijd gratis. We bespreken uw situatie, de mogelijkheden en geven een indicatie van de kosten. Hierin zijn we duidelijk; geen vervelende verrassingen achteraf.

Stap 1. Gratis en vrijblijvend kennismaken

We beginnen altijd met een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek van een halfuur. Tijdens dit gesprek kunt u uw situatie uitleggen en bespreken we wat wij voor u kunnen betekenen.

Eerst vragen we u om ons te informeren over uw situatie en uw wensen. Om u goed te kunnen adviseren is het in ieder geval belangrijk om te weten hoe u bent getrouwd (in gemeenschap van goederen, op huwelijkse voorwaarden of in een beperkte gemeenschap van goederen), of er (minderjarige) kinderen zijn, of u vermogen heeft dat verdeeld moet worden (woning, auto, geld op de bankrekening) en of er schulden zijn. Een heel belangrijke vraag hierbij is of er nog overleg met uw toekomstige ex-partner mogelijk is. Uiteraard kunt u in dit gesprek ook nagaan of u het gevoel heeft dat u de juiste advocaat heeft om u in het scheidingsproces bij te staan.

Stap 2. Gezamenlijke advocaat, mediator of ieder een eigen advocaat

U heeft verschillende mogelijkheden om u bij een scheiding te laten begeleiden. Zo kunt u scheiden met een gezamenlijke advocaat of (advocaat-)mediator [link naar detailpagina], maar u kunt ook ieder een eigen advocaat [link naar detailpagina] in de arm nemen. Wat de beste aanpak is voor uw scheiding ligt aan uw situatie.

Een gezamenlijke advocaat of mediator is mogelijk als er tussen u beiden nog goed overleg mogelijk is. Het doel is dan om in harmonie uit elkaar te gaan. U maakt samen afspraken, die u vervolgens in een echtscheidingsconvenant en – als er minderjarige kinderen zijn – een ouderschapsplan voorlegt aan de rechter. Zeker als u samen (minderjarige) kinderen heeft, verdient deze aanpak de voorkeur.

Maar u kunt er ook voor kiezen om allebei een eigen advocaat in de arm nemen. Dit wil overigens niet zeggen dat het een vechtscheiding wordt. Het uitgangspunt is dan dat u ieder met uw eigen advocaat (in een viergesprek) om tafel gaat zitten om in overleg met elkaar tot afspraken te komen. Vindt u het prettiger om het schriftelijk te regelen door over en weer te schrijven, dan kan dat uiteraard ook. De gemaakte afspraken worden vastgelegd in een echtscheidingsconvenant en – als er minderjarige kinderen zijn – een ouderschapsplan. Lukt het (uiteindelijk) niet om over alle punten afspraken te maken? Dan leggen uw advocaten de openstaande punten aan de rechter voor.

Stap 3. Echtscheiding aanvragen: het verzoekschrift aan de rechter

Een echtscheidingsprocedure start officieel door het indienen van een verzoekschrift tot echtscheiding bij de rechtbank. Dit verzoekschrift kunnen u en uw partner gezamenlijk indienen. Uw advocaat kan het ook namens u alleen doen, bijvoorbeeld als uw partner niet wil scheiden of als u het niet eens wordt over de te regelen zaken. 

Bij het verzoekschrift worden de volgende bijlagen opgenomen:

  • Een gedateerd en gewaarmerkt afschrift van de huwelijksakte.
  • Een gedateerd en gewaarmerkt ouderschapsplan (bij minderjarige kinderen).
  • Een gedateerd en gewaarmerkt afschrift van de geboorteakte van ieder minderjarig kind.
  • Een ouderschapsplan (bij minderjarige kinderen).
  • Een echtscheidingsconvenant, als u samen afspraken heeft kunnen maken over de te regelen punten, zoals de verdeling of verrekening van het vermogen, de eventuele partneralimentatie en het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdoms -en/of partnerpensioen.

Gemeenschappelijk verzoek tot echtscheiding

Bent u het samen met uw toekomstige ex-partner eens geworden over alle te regelen punten bij de scheiding, al dan niet via mediation of een gemeenschappelijke advocaat? Dan kunnen deze afspraken door een advocaat of mediator in een echtscheidingsconvenant worden opgenomen.

Vervolgens vraagt de advocaat namens u beiden de scheiding aan. Het echtscheidingsconvenant wordt als bijlage aan het verzoekschrift gehecht. Bij een gemeenschappelijk verzoek tot echtscheiding komt er geen mondelinge behandeling bij de rechtbank. De rechter neemt schriftelijk een beslissing op het verzoek tot echtscheiding, spreekt de echtscheiding uit en bekrachtigt de gemaakte afspraken in het echtscheidingsconvenant en het eventuele ouderschapsplan.

In de praktijk komt het ook geregeld voor dat u ieder een eigen advocaat heeft, zodat uw beider belangen goed worden behartigd. Komt u in overleg tot afspraken met elkaar dan wordt door een van de advocaten een verzoek tot echtscheiding bij de rechtbank ingediend. Bij het verzoekschrift wordt het getekende echtscheidingsconvenant gevoegd en – bij minderjarige kinderen – het getekende ouderschapsplan.

Eenzijdig verzoek tot echtscheiding

Vraagt uw advocaat de echtscheiding alleen namens u aan bij de rechtbank, dan is er sprake van een eenzijdig verzoek tot echtscheiding. Een eenzijdig verzoek betekent zeer zeker niet dat u in een vechtscheiding belandt. Een goede advocaat begeleidt en adviseert u in de scheidingsprocedure, kiest de best-passende strategie en helpt u waar mogelijk. Uw belangen worden niet uit het oog verloren. Ook zijn de belangen van de kinderen belangrijk. Komt u er met uw ex-partner en zijn of haar advocaat niet uit, dan zal aan de rechter worden gevraagd om een uitspraak te doen over de punten die u verdeeld houden.

De zaken waarover u het niet met elkaar eens bent geworden worden in het verzoekschrift tot echtscheiding ‘nevenvoorzieningen’ genoemd. De verzoekende partij omschrijft op welke punten een beslissing van de rechter gewenst is, naast het uitspreken van de echtscheiding. De rechtbank neemt het verzoekschrift in behandeling en bepaalt een termijn van zes weken waarbinnen de verweerder via een advocaat kan reageren met een verweerschrift. Als de verwerende partij ook nog eigen verzoeken indient, mag de ander daar nog binnen vier weken schriftelijk op reageren. Dat heet een verweerschrift op zelfstandige verzoek.

De rechtbank bepaalt vervolgens een datum voor een mondelinge zitting. U komt dan met uw ex-partner en uw advocaten naar de zitting op de rechtbank. Tijdens deze zitting krijgt u ieder de gelegenheid om uw standpunt of situatie toe te lichten, net als uw advocaten. Ook zal de rechter vragen stellen aan u of de advocaten. Daarnaast onderzoekt de rechter tijdens de zitting of u beiden bereid bent om een schikking te treffen. Is een van u daartoe niet bereid dan is een beslissing van de rechter noodzakelijk.

Tijdelijke maatregelen aanvragen: voorlopige voorzieningen

Voor of tijdens de echtscheidingsprocedure kunnen er situaties ontstaan die niet kunnen wachten tot u officieel bent gescheiden. Vaak zijn dat kwesties waarover het niet lukt om met uw toekomstige ex-partner afspraken te maken, maar waarbij een beslissing van de rechter wel dringend nodig is. In de praktijk betreffen het zaken zoals bij wie van de ouders de kinderen (tijdelijk) gaan wonen, de omgang tussen het kind met de andere ouder, kinder- en/of partneralimentatie, het tijdelijk gebruik van de woning of financiële afspraken, zoals het betalen van de hypotheek. Uw advocaat verzoekt dan aan de rechter om een voorlopige beslissing te nemen. De beslissingen die de rechter hierover neemt zijn tijdelijke maatregelen die gelden totdat u officieel bent gescheiden.

Stap 4. Beschikking: de uitspraak van de rechter

Als er een mondelinge behandeling op de rechtbank is geweest volgt de beslissing van de rechter na vier weken. Bij een gemeenschappelijk verzoek tot echtscheiding komt de beslissing meestal eerder. In alle gevallen gaat de echtscheidingsprocedure bij een gemeenschappelijk verzoek veel sneller omdat er geen verweer wordt gevoerd en een zitting achterwege blijft.

Stap 5. Na inschrijving in registers van burgerlijke stand is de scheiding definitief

Na de uitspraak van de rechter heeft u beiden een termijn van drie maanden om hoger beroep in te stellen. Die termijn moet worden afgewacht voordat de echtscheiding kan worden ingeschreven. De termijn van drie maanden kan worden verkort door een akte van berusting ondertekenen. Door het ondertekenen van deze akte van berusting geeft u aan akkoord te gaan met de echtscheiding. Door het ondertekenen van deze akte kan de echtscheiding versneld worden ingeschreven bij de gemeente. Hiervoor is het wel nodig dat u beiden deze akte van berusting tekent. Doet uw ex-partner dat niet, dan zal de termijn van drie maanden moeten worden afgewacht. Na drie maanden kan door de advocaat aan de rechtbank die de echtscheiding heeft uitgesproken worden gevraagd om een verklaring non-appel af te geven. Met deze verklaring bevestigt de rechtbank dat de andere partij niet in hoger beroep is gegaan tegen de echtscheiding. Met deze verklaring en de door u getekende akte van berusting kan de echtscheiding vervolgens bij de gemeente waar u bent getrouwd worden ingeschreven. Vanaf de datum van inschrijving bent u officieel gescheiden.

Let op: de echtscheiding is pas officieel als de uitspraak van de rechter in de registers van de burgerlijke stand is ingeschreven in de gemeente waar u bent getrouwd. Als u in het buitenland bent getrouwd, dan wordt de scheiding bij de gemeente Den Haag ingeschreven.

De uitspraak echtscheiding moet binnen negen maanden na de uitspraak bij de gemeente worden ingeschreven. Verloopt deze termijn, dan blijft u getrouwd en zal een nieuwe echtscheidingsprocedure moeten worden gestart.

In hoger beroep na beschikking bij echtscheiding

Als u het niet eens bent met (een gedeelte van) de uitspraak van de rechter, dan kunt u binnen drie maanden na de uitspraak in hoger beroep gaan bij het gerechtshof. Hiervoor heeft u opnieuw bijstand nodig van een advocaat. Hoger beroep is mogelijk tegen de echtscheiding zelf, maar ook tegen de andere punten waarover de rechter een beslissing heeft genomen. Als u twijfelt om in hoger beroep te gaan kunt u bij ons kantoor ook eerst om advies vragen: een second opinion.

Hoe lang duurt een echtscheiding?

We kunnen ons voorstellen dat u zich na het lezen van deze informatie afvraagt hoe lang een echtscheiding eigelijk duurt. Dit hangt af van de manier waarop u gaat scheiden en hoe het proces vervolgens verloopt. In het algemeen duurt een echtscheidingsprocedure minimaal drie weken tot meer dan een jaar, afhankelijk van hoe snel u het met elkaar eens wordt over de scheiding. Is op enig moment een beslissing van de rechter nodig? Dan moeten er over en weer schriftelijke stukken worden ingediend en volgt een mondelinge behandeling op de rechtbank. De snelste methode om te scheiden is doorgaans om eerst samen afspraken te maken en daarna een gemeenschappelijk verzoek tot echtscheiding in te dienen. Dan kan er binnen enkele weken al een uitspraak van de rechter volgen.

Foto van auteur

Auteur: Carla Simmelink

Carla Simmelink is advocaat en eigenaar van Advocatenkantoor Simmelink. Haar specialisaties zijn: familierecht, naamrecht en erfrecht in Nederlandse en internationale kwesties. Carla is een betrokken, geïnteresseerde gesprekspartner en gaat voor het beste resultaat. Pragmatisch en doelmatig behartigt zij uw belangen.

Bezoek de biografiepagina van

Carla Simmelink

voor het CV.