Erfenis: aanvaarden of verwerpen?

Transparante communicatie en duidelijke tarieven
Juridische expertise en ervaring
Persoonlijke begeleiding en goede bereikbaarheid

Na het overlijden van een dierbare wordt u mogelijk geconfronteerd met een onverwachte erfenis. Vooral als u niet zeker weet wat deze erfenis precies inhoudt.

Stelt u zich voor dat u plotseling ontdekt dat deze erfenis niet alleen waardevolle bezittingen bevat, maar ook aanzienlijke schulden. Schulden die mogelijk uw eigen financiële welzijn in gevaar kunnen brengen. Deze onzekerheid en stress kunnen uw rouwproces extra belastend maken.

Gelukkig zijn er mogelijkheden om hierin uw weg te vinden. Of u nu denkt aan het verwerpen van een erfenis, het onderscheid wilt kennen tussen zuivere en beneficiaire aanvaarding, of simpelweg helderheid zoekt in een ingewikkelde situatie. Bij Simmelink Advocaten zijn we gespecialiseerd in alle aspecten van het erfrecht: Erfrecht advies: uw overzicht & juridisch advies.

De opties bij een erfenis: aanvaarden of verwerpen

Als een overledene schulden achterlaat die groter zijn dan hun bezittingen, kan het voor u financieel logischer zijn om de erfenis te verwerpen dan deze te aanvaarden en verantwoordelijk te worden voor die schulden.

Maar het verwerpen van een erfenis is niet uw enige optie. Er zijn drie manieren waarop erfgenamen kunnen reageren op een erfenis: zuivere aanvaarding, beneficiaire aanvaarding, en verwerping.

  1. Zuivere aanvaarding
    Hierbij aanvaardt u de erfenis en wordt verantwoordelijk voor alle schulden. Als de schulden van de overledene hoger zijn dan hun bezittingen, kan dit leiden tot financiële problemen voor u.
  2. Beneficiair aanvaarden
    Hierbij aanvaardt u de erfenis, maar alleen tot het bedrag van de bezittingen van de overledene. Dit betekent dat u niet persoonlijk verantwoordelijk bent voor de schulden van de overledene.
  3. Verwerpen
    Hierbij verwerpt u de erfenis volledig, zowel de bezittingen als de schulden.
    Als u zeker weet dat er schulden aanwezig zijn of om persoonlijke redenen besluit de erfenis af te wijzen, dan is ‘verwerping’ een optie. Voor het verwerpen van de erfenis dient u een verzoek bij de rechtbank in te dienen, waardoor u niet langer als erfgenaam wordt beschouwd. Let wel: wanneer u besluit te verwerpen, gaat uw deel van de erfenis over naar uw nakomelingen of andere verwanten.

Wat betekent het verwerpen van een erfenis?

Waarom zou u iets waardevols, zoals een erfenis, verwerpen? Het simpele antwoord is: schulden. Bij het verwerpen van een erfenis erft u niets, u bent geen erfgenaam meer:

  • U krijgt geen persoonlijke spullen zoals horloge, servies of foto’s
  • U hoeft geen schulden van de nalatenschap te betalen

Wel kunt u als kind van de overledene (erflater) uw legitieme portie opeisen als u de nalatenschap verwerpt. Dit betreft enkel een vordering in geld.

Voordelen om erfenis te verwerpen

Het verwerpen van een erfenis kan diverse voordelen hebben, afhankelijk van de situatie van de erfgenaam. Hier zijn enkele voordelen van het verwerpen van een erfenis:

  • Voorkomen van schulden
    Als de nalatenschap meer schulden bevat dan bezittingen, zou het accepteren van de erfenis betekenen dat de erfgenaam ook verantwoordelijk wordt voor het afbetalen van deze schulden. Door de erfenis te verwerpen, vermijdt de erfgenaam de verantwoordelijkheid voor deze schulden.
  • Emotionele overwegingen
    In sommige gevallen kan een erfenis emotioneel belastend zijn, bijvoorbeeld als er sprake is geweest van een moeilijke relatie met de overledene. Het verwerpen kan in deze gevallen helpen om afsluiting te vinden.
  • Vereenvoudiging van juridische en financiële zaken
    Als een erfenis complex is, met veel voorwaarden of mogelijke juridische complicaties, kan het verwerpen ervan de erfgenaam veel tijd, energie en mogelijk ook geld besparen.
  • Belastingoverwegingen
    In sommige gevallen kan het fiscaal voordeliger zijn om een erfenis te verwerpen, zeker als dit kan leiden tot een gunstiger belastingtarief voor een andere erfgenaam.
  • Ten gunste van andere erfgenamen
    Door een erfenis te verwerpen, kan de nalatenschap automatisch toekomen aan de volgende erfgenaam in de lijn van opvolging. Als iemand bijvoorbeeld weet dat een broer of zus de erfenis harder nodig heeft of er meer recht op heeft, kan hij/zij besluiten de erfenis te verwerpen ten gunste van die broer of zus.

Wat moet u doen om een erfenis te verwerpen?

Om een erfenis formeel te verwerpen, moet u een verklaring van verwerping afleggen bij de griffie van de rechtbank in het arrondissement van de laatste woonplaats waar de overledene woonde. Bij het indienen van verzoek stuurt een kopie van een geldig legitimatiebewijs van u zelf mee en een kopie van de overlijdensakte. Het is overigens ook mogelijk dat de andere erfgenamen, al dan niet via een volmacht, de nalatenschap verwerpen.

De ervaringen van cliënten

Onze cliënten geven ons een beoordeling van 5 sterren. Ze waarderen de kwaliteit van het advies, onze deskundigheid, de persoonlijke betrokkenheid van onze advocaten en de heldere communicatie. Vaak horen we dat ze de stap naar ons kantoor al veel eerder hadden moeten zetten. Lees alle reviews.

[wprevpro_usetemplate tid=”7″]

Is er een deadline voor het beslissen om een erfenis te verwerpen en hoe kan een advocaat hierbij helpen?

Nee, in de wet is er geen deadline voor het maken van een beslissing over het al dan niet verwerpen van een erfenis. Vanaf het moment van overlijden hebben erfgenamen in ieder geval een periode van drie maanden om te kiezen tussen het zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen van de erfenis. Gedurende deze bedenktijd zijn schuldeisers in principe niet bevoegd om de erfgenamen te dwingen tot betaling van eventuele schulden uit de nalatenschap. Echter, als de erfgenaam binnen deze periode geen keuze maakt, kan een belanghebbende aan de kantonrechter vragen om de erfgenaam een termijn te geven om een keuze te laten maken. Blijft deze keuze binnen de gestelde termijn uit, dan wordt deze erfgenaam geacht de nalatenschap zuiver te hebben aanvaard.

Dit is waar de expertise van een advocaat onmisbaar wordt. Een gespecialiseerde erfrechtadvocaat kan u adviseren over de beste keuze in uw specifieke situatie, u informeren over de juridische implicaties van elke keuze en u begeleiden bij het formele proces van verwerping indien u besluit de erfenis te verwerpen. Door tijdig juridisch advies in te winnen, kunt u voorkomen dat u onbedoeld aansprakelijk wordt gesteld voor schulden of in andere complexe juridische situaties terechtkomt.

Als u een erfenis verwerpt, wat gebeurt er dan met uw deel?

Wanneer u besluit een erfenis te verwerpen, betekent dit dat u afstand doet van alle rechten op die erfenis. U wordt dan, voor de verdeling van de nalatenschap, beschouwd alsof u niet hebt bestaan. U bent immers geen erfgenaam meer. Dit heeft gevolgen voor hoe de erfenis wordt verdeeld.

In de praktijk betekent dit dat uw deel naar de andere erfgenamen gaat, volgens de wettelijke verdeling, als de verwerper geen kinderen heeft die diens plaats vervullen, of als er in het testament niets over is vastgelegd. Als er bijvoorbeeld geen testament is en u een van de drie kinderen bent, wordt de erfenis normaal gesproken door drieën gedeeld. Als u uw deel verwerpt, wordt de erfenis in dit geval door tweeën gedeeld onder de overige twee kinderen.

Er zijn echter uitzonderingen en specifieke situaties, zoals wanneer u zelf kinderen heeft, of wanneer de volgende in lijn (zoals een kleinkind) de erfenis kan claimen in plaats van de andere erfgenaam als dit in een testament is vastgelegd. Het is in dergelijke complexe situaties raadzaam om advies in te winnen bij een gespecialiseerde erfrechtadvocaat om de precieze gevolgen van het verwerpen van een erfenis te begrijpen.

Let op: indien u aanspraak wenst te maken op uw legitieme portie, dan dient u bij het afleggen van een verklaring tot verwerping bij de griffie van de rechtbank gelijktijdig te verklaren dat u uw legitieme portie wenst te ontvangen. Een legitieme portie is voorbehouden aan een afstammelingen van de overledene. De legitieme portie bedraagt de helft van de waarde van het erfdeel in geld dat het kind zou hebben verkregen wanneer de overleden ouder geen testament zou hebben opgemaakt.

Heb ik bij het verwerpen van de erfenis een advocaat nodig?

Hoewel u in theorie zelf deze procedure zou kunnen volgen, raden veel experts aan om een erfadvocaat in te schakelen. Waarom? Een erfadvocaat biedt verschillende voordelen:

  1. Deskundigheid: De juridische procedures rondom het erfrecht kunnen complex zijn. Een kleine fout of een gemiste deadline kan grote gevolgen hebben. Een erfadvocaat zorgt ervoor dat alles correct en tijdig wordt afgehandeld.
  2. Kostenefficiëntie: Hoewel er kosten verbonden zijn aan het inschakelen van een advocaat, kunnen de financiële en emotionele kosten van het maken van fouten of het onderschatten van bepaalde zaken veel hoger zijn.
  3. Persoonlijk advies: Iedere erfenis is uniek en kan gepaard gaan met specifieke wensen, uitdagingen en complicaties. Een erfadvocaat kan u persoonlijk adviseren over uw situatie en u helpen de beste beslissingen te nemen.
  4. Bemiddeling: In situaties waar meerdere erfgenamen betrokken zijn en er meningsverschillen ontstaan, kan een erfadvocaat bemiddelen en zorgen voor een soepeler proces.

Hoeveel kost het verwerpen van een erfenis?

Het verwerpen van een erfenis brengt bepaalde kosten met zich mee. Uiteraard zijn er de directe kosten zoals het griffierecht bij de rechtbank, welke €134,- bedraagt. Daarbovenop komen de kosten van een advocaat. In onze praktijk zien we dat erfgenamen met een bedrag vanaf €195,- (exclusief BTW) voor de kosten van een advocaat al een heel eind komen om een weloverwogen besluit te nemen..

Bij advocatenkantoor Simmelink krijgt u een adviesgesprek met een ervaren erfrechtadvocaat. Deze persoonlijke benadering zorgt ervoor dat u niet alleen inzicht krijgt in de kosten, maar ook deskundig advies ontvangt over de beste stappen voor uw specifieke situatie.

Hoewel er kosten zijn verbonden aan het inschakelen van een erfadvocaat, is het belangrijk om dit in een breder perspectief te zien. De financiële en emotionele last van eventuele fouten of het onderschatten van zaken kan namelijk aanzienlijk hoger uitvallen. Iedere erfenis is uniek, met zijn eigen wensen, uitdagingen en complicaties. Een erfadvocaat kan u daarom persoonlijk adviseren, zodat u de juiste keuzes maakt voor uw situatie.

Bovendien kan het proces van het verwerpen van een erfenis gecompliceerd worden, vooral als er meerdere erfgenamen zijn met uiteenlopende standpunten. Een erfadvocaat kan hierbij optreden als bemiddelaar, wat kan leiden tot een vlottere en minder stressvolle afwikkeling.

Veelgestelde vragen over het verwerpen van een erfenis

Wat gebeurt er als ik een erfenis verwerp?

Als u een erfenis verwerpt, dan erft u niets uit de nalatenschap. U bent niet aansprakelijk voor eventuele schulden, maar u heeft ook geen recht op de bezittingen. U bent niet langer erfgenaam.

Kan ik selectief zijn in wat ik aanvaard of verwerp?

Nee, u kunt niet kiezen om bepaalde onderdelen van de erfenis te accepteren en andere te verwerpen. Het is alles of niets.

Wat is het verschil tussen beneficiair aanvaarden en een erfenis zuiver aanvaarden?

Bij beneficiair aanvaarden accepteert u de erfenis tot het bedrag van de bezittingen van de overledene en bent u niet persoonlijk verantwoordelijk voor de schulden. Bij zuivere aanvaarding aanvaardt u zowel de bezittingen als de schulden.

Wat gebeurt er als een erfenis wordt verworpen en er zijn minderjarige kinderen betrokken?

Als er minderjarige kinderen zijn, dan worden hun belangen beschermd. Het kan zijn dat de erfenis namens hen beneficiair wordt aanvaard.

Conclusie

Het besluit over wat te doen met een erfenis is niet eenvoudig, vooral niet als er schulden in het spel zijn. Hoewel verwerping van een erfenis soms de beste keuze kan zijn, is het essentieel om goed geïnformeerd te zijn over alle mogelijkheden en potentiële consequenties.