Om de internationale familierechtelijke zaken goed te behandelen is het noodzakelijk om meer te weten over:
- Welke rechter van welk land bevoegd is of welke rechters van welke landen zijn bevoegd om uw zaak in behandeling te nemen?
- Van welk land is het recht van toepassing?
- Wat de betekenis is van uitspraken van een buitenlandse rechter?
- Wordt deze rechterlijke uitspraak erkend in een ander land?
Bij alle vraagstukken onderzoeken we als eerste welke rechtbank van welk land bevoegd is of welke rechtbanken van welke landen bevoegd zijn. Als de Nederlandse rechtbank bevoegd is, kan de echtscheiding met bijvoorbeeld een verzoek tot alimentatie bij een Nederlandse rechtbank worden behandeld. Mogelijk moet voor de alimentatie het recht van een ander land worden toegepast.
Een rechter zal bij internationale familiezaken als eerste een uitspraak doen over de vraag of de Nederlandse rechtbank bevoegd is om kennis te nemen van het geschil tussen partijen. Daarna volgt de vraag welk recht van welke land van toepassing is op het verzoek of de verzoeken die zijn ingediend. Het van toepassing zijnde buitenlands recht mag niet in strijd zijn met de openbare orde.
Als het gaat om een echtscheiding, het gezag, omgangregeling of een met een echtscheiding samenhangende verzoeken wordt de bevoegdheid van een rechtbank in een land bepaald door de Brussel II bis Verordening. Bij deze verordening zijn alle lidstaten van de Europese Unie, behalve Denemarken, aangesloten. De verordening van Brussel II bis heeft voorrang boven de nationale wetgeving van een land.
Bevoegdheid van een Nederlandse rechter
In veel gevallen kan de Nederlandse rechtbank bevoegd zijn om uw zaak in behandeling te nemen. In bijna al deze situaties is het vooral van belang hoe lang iemand in Nederland is ingeschreven:
- Voor een Nederlander geldt dat deze in ieder geval een half jaar ingeschreven moet staan in Nederland.
- Voor niet-Nederlanders geldt een periode van ten minste een jaar om in Nederland een procedure tot echtscheiding te starten.
Voor twee Nederlanders die in het buitenland wonen geldt dat de Nederlandse rechtbank in alle gevallen bevoegd is omdat de echtgenoten beiden de Nederlandse nationaliteit hebben.
Het is mogelijk dat de Nederlandse rechter bevoegd is om een beslissing te nemen over de echtscheiding en de omgangsregeling terwijl een rechter van een ander land een uitspraak doet over de alimentatie. Ook kan het zo zijn dat de Nederlandse rechter het recht van een ander land dient toe te passen.
Als er rechters van meerdere landen bevoegd zijn dan kan het belangrijk zijn om zo snel mogelijk een verzoek tot echtscheiding in te dienen, zodat niet de rechter van het andere land bevoegd is; de zogenaamde race to the court.
Bevoegdheid van een niet-Nederlandse rechter
De Nederlandse rechter is niet in alle gevallen bevoegd om een beslissing te nemen over zaken met internationale aspecten. Het is zelfs mogelijk dat de rechtbank van een ander land bevoegd is om een beslissing te nemen over de echtscheiding tussen mensen die in Nederland zijn getrouwd, waarbij voor de partneralimentatie het Nederlands recht moet worden toegepast.
