Partneralimentatie is een financiële bijdrage in de kosten van levensonderhoud van de ene ex-partner aan de andere ex-partner. De verplichting om partneralimentatie te betalen ontstaat na een scheiding of de ontbinding van een geregistreerd partnerschap, als een van de ex-partners niet in staat is om volledig in het eigen levensonderhoud te voorzien.
In de meeste gevallen betaalt de alimentatieplichtige gedurende een aantal jaar maandelijks een bedrag aan de alimentatiegerechtigde, maar het is ook mogelijk om in onderling overleg te besluiten om de alimentatieverplichting af te kopen door betaling van een bedrag ineens. Ook is het mogelijk om andere afwijkende afspraken te maken.
De hoogte van partneralimentatie is afhankelijk van de levensstijl tijdens het huwelijk of het geregistreerd partnerschap, van de vraag wat de alimentatiegerechtigde redelijkerwijs nodig heeft, mogelijk in aanvulling op eigen inkomsten uit arbeid en/of vermogen en van de vraag wat de alimentatieplichtige (ex-)echtgenoot kan betalen. Worden u en uw ex-partner het niet eens over de hoogte van de alimentatie? Dan bepaalt de rechter de hoogte van het bedrag.
Waar mogen wij u mee helpen?
Op deze pagina vertellen wij u alles over partneralimentatie. Uit ervaring weten wij dat geschillen over partneralimentatie vaak veel stress opleveren. Heeft u naar aanleiding van deze informatie dus vragen, of kunt u advies of bijstand gebruiken? Neem dan gerust contact met ons op voor:
- advies of een second opinion
- een alimentatieberekening (zie ook onze gratis rekentool voor kinderalimentatie)
- het aanvragen van alimentatie
- een herberekening van de alimentatie bij gewijzigde omstandigheden
- bemiddeling of mediation
- bijstand tijdens een procedure
Onze advocaten hebben meer dan 15 jaar ervaring met alimentatievraagstukken, niet alleen in het Nederlandse familierecht, maar ook bij internationale scheidingen.
Wat is partneralimentatie?
Partneralimentatie is een financiële bijdrage in de kosten van levensonderhoud van de ene ex-partner aan de andere ex-partner. De verplichting om partneralimentatie te betalen ontstaat na een scheiding of de ontbinding van een geregistreerd partnerschap, als een van de ex-partners niet in staat is om volledig in het eigen levensonderhoud te voorzien.
Wanneer heb ik recht op partneralimentatie?
U heeft recht op partneralimentatie als u, na uw scheiding, niet kunt voorzien in uw eigen levensonderhoud. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer u weinig of niet werkt om voor uw kinderen te zorgen.
Is partneralimentatie verplicht?
Na een scheiding of de ontbinding van een geregistreerd partnerschap is partneralimentatie verplicht als één van de ex-partners te weinig inkomsten heeft om in zijn/haar levensonderhoud te kunnen voorzien. Over het algemeen is het niet verplicht als u alleen heeft samengewoond, behalve als u hierover in een samenlevingscontract andere afspraken heeft gemaakt.
Moet ik ook partneralimentatie als ik niet getrouwd was?
Was u niet getrouwd? Dan hangt het van uw situatie af of u partneralimentatie moet betalen. Was er sprake van een geregistreerd partnerschap? Dan gelden dezelfde rechten en plichten als bij een huwelijk. U moet dan dus ook partneralimentatie betalen als uw ex-partner niet in zijn/haar eigen levensonderhoud kan voorzien. Woonde u samen, dan hoeft u meestal geen partneralimentatie te betalen, behalve als u hierover in een samenlevingscontract andere afspraken heeft gemaakt. Woonde u niet samen? Dan hoeft u geen partneralimentatie te betalen.
Kan ik partneralimentatie afkopen?
Om te voorkomen dat u uw ex-partner jarenlang maandelijks partneralimentatie moet betalen, kan het een optie zijn om de partneralimentatie af te kopen. In ruil voor een geldbedrag of een hoger aandeel bij de vermogensverdeling ziet uw ex-partner dan af van partneralimentatie. Bent u alimentatieplichtig? Dan kan dit voordelen opleveren. Maar het brengt ook risico’s met zich mee. Want als uw ex-partner gaat samenwonen of trouwen met een nieuwe partner, of zelf voldoende inkomen genereert om in zijn of haar levensonderhoud te voorzien, vervalt de alimentatieplicht. Als u de alimentatie heeft afgekocht, krijgt u het teveel betaalde bedrag niet terug.
Laat u hierover dus altijd adviseren. Uiteraard kunt u hiervoor bij ons terecht.
Kan ik het betalen van partneralimentatie weigeren?
U en uw ex-partner kunnen gezamenlijk afspreken om van partneralimentatie af te zien, bijvoorbeeld als u beide voldoende inkomsten heeft en niet financieel afhankelijk van elkaar wilt zijn. Heeft u alimentatieplicht, dan kunt u deze niet weigeren als uw ex-partner hier niet mee akkoord gaat. Het is ook niet mogelijk om van de partneralimentatie af te zien de alimentatiegerechtigde daardoor een bijstandsuitkering moet aanvragen. Mogelijk wordt dan een deel van de uitkering door de gemeente op de alimentatieplichtige verhaald of wordt niet uitgekeerd aan degene die alimentatie kan ontvangen.
Hoe wordt de hoogte van partneralimentatie berekend?
U kunt samen met uw ex-partner afspraken maken over de hoogte van de partneralimentatie. Meestal worden deze afspraken in overleg met een mediator of advocaat gemaakt. Komt u er samen niet uit, dan berekent de rechter de hoogte van de partneralimentatie aan de hand van zogeheten Tremanormen.
Bij het berekenen van de hoogte van de partneralimentatie is het belangrijk om verschillende factoren mee te nemen. Deze factoren nemen rechters ook mee, als zij het bedrag zelf berekenen of controleren:
- Het bedrag van de partneralimentatie moet voor uw ex-partner hoog genoeg zijn om in zijn of haar levensonderhoud te kunnen voorzien.
- Maar als alimentatieplichtige moet u ook in uw eigen levensonderhoud kunnen blijven voorzien. Dit wordt ook wel draagkracht genoemd.
- Er moet rekening worden gehouden met de welstand tijdens het huwelijk. Bij een hoge welstand kan de alimentatie ook hoger uitvallen.
- Er moet rekening gehouden worden met de financiële en maatschappelijke omstandigheden van beide ex-partners.
Omdat de lonen in principe elk jaar stijgen, en de kosten van levensonderhoud ook (inflatie) wordt de partneralimentatie ook jaarlijks verhoogd. Dit wordt ook wel indexeren genoemd. Daarvoor stelt de overheid elk jaar in november het percentage vast waarmee de huidige alimentatie in januari van het daaropvolgende jaar moet worden aangepast.
Hoelang moet ik partneralimentatie betalen?
De duur van de partneralimentatie is vastgelegd in de wet. Het recht op partneralimentatie vervalt wanneer de alimentatiegerechtigde:
- Gaat samenwonen, trouwen of een geregistreerd partnerschap aangaat.
- Voldoende inkomen genereert om in zijn of haar eigen levensonderhoud te voorzien.
- Komt te overlijden.
De alimentatie vervalt ook als de alimentatieplichtige zelf overlijdt.
Soms kan er reden zijn om de alimentatie te verhogen of te verlagen. Dan is het goed om eerst een herberekening te laten maken en vervolgens, naar aanleiding van die berekening, te overleggen met uw ex-partner. Komt u er samen niet uit, dan zal de rechter hierover een beslissing moeten nemen. U heeft daarvoor een advocaat nodig.
De duur van partneralimentatie is afhankelijk van een aantal zaken: uw leeftijd, wanneer u bent getrouwd, wanneer u gaat scheiden/bent gescheiden en of u kinderen heeft. Het volgende geldt:
Bent u vóór 1 januari 2020 gescheiden en:
- Duurde jullie huwelijk langer dan 5 jaar? Dan is de maximale alimentatieduur 12 jaar.
- Duurde jullie huwelijk korter dan 5 jaar en hebben jullie geen kinderen? Dan is de alimentatieduur gelijk aan de duur van het huwelijk.
Bent u na 1 januari 2020 gescheiden en:
- Hebben jullie geen kinderen? Dan is de duur van de partneralimentatie de helft van de duur van het huwelijk, met een maximum van 5 jaar.
- Hebben jullie kinderen? Dan duurt de partneralimentatie tot het jongste kind 12 jaar wordt.
- Bent u langer dan 15 jaar getrouwd geweest en bereikt u binnen 10 jaar de pensioengerechtigde leeftijd? Dan stopt de partneralimentatie als de AOW ingaat.
- Bent u langer dan 15 jaar getrouwd geweest en bent u op of voor 1 januari 1970 geboren? Dan is de partneralimentatieduur maximaal 10 jaar.
Hoe voorkom ik dat ik (teveel) partneralimentatie betaal?
Uw ex-partner en u kunnen samen afspraken maken over de hoogte van de partneralimentatie, eventueel met hulp van een advocaat of mediator. Daarbij kunt u er rekening mee houden dat u niet te veel partneralimentatie gaat betalen. Komen uw ex-partner en u er samen niet uit? Dan kunt u de rechter vragen hierover een uitspraak te doen. De rechter doet dit aan de hand van richtlijnen, Tremanormen genoemd.
Betaalt u al een tijd alimentatie en is de situatie veranderd, waardoor u te veel partneralimentatie betaalt? Bijvoorbeeld omdat het inkomen van uw ex-partner is gestegen of uw inkomen gedaald, waardoor uw draagkracht is gedaald? Dan kunt u een herberekening laten maken en opnieuw afspraken maken met uw ex-partner. Noteer deze afspraken een nieuwe overeenkomst of gewijzigd convenant. Hiervoor hoeven jullie niet naar een rechter of advocaat. Lukt het niet om samen nieuwe afspraken te maken of is uw ex-partner het niet eens met de veranderde situatie? Ga dan naar een advocaat. De advocaat zal ook proberen nieuwe afspraken met uw ex-partner te maken. Lukt dat niet, dan kunt u naar de rechter gaan. De advocaat bekijkt in dat geval eerst of de verandering dusdanig is dat de rechter uw zaak in behandeling neemt. De rechter kijkt ook naar uw draagkracht en naar wat uw ex-partner nodig heeft. Het is hierbij van belang dat het niet uw schuld is dat uw draagkracht is verminderd. Heeft u bijvoorbeeld zelf besloten minder te gaan werken of te stoppen met werken? Dan gaat een rechter niet akkoord met de aanpassing van de partneralimentatie en blijft het oorspronkelijke bedrag staan.
Is partneralimentatie aftrekbaar?
Als u partneralimentatie betaalt, is dit bedrag aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Maar let op: verdient u € 68.507 of meer? Dan kunt u sinds 2020 steeds minder partneralimentatie aftrekken van de belasting. Vanaf 2023 is de partneralimentatie nog maar tegen een tarief van 37,05% aftrekbaar.
Kan ik stoppen met partneralimentatie als mijn ex een nieuwe partner heeft?
Heeft uw ex-partner alleen een nieuwe relatie? Dan geldt de alimentatieplicht nog steeds. In dat geval kunt u dus niet stoppen met het betalen van de partneralimentatie. Het recht op partneralimentatie komt wel te vervallen als uw ex-partner gaat samenwonen, trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat. U kunt dan inderdaad stoppen met het betalen van de partneralimentatie. Als uw ex-partner ontkent dat hij/zij samenwoont dan is het aan u om te bewijzen dat dit wel zo is.
Mij ex-partner betaalt de alimentatie niet (meer)?
Betaalt uw ex-partner de alimentatie niet (meer). Dan kunt u onder de volgende omstandigheden het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) om hulp vragen:
- De rechter heeft de partneralimentatie vastgesteld.
- Er is minimaal 1 maand betalingsachterstand.
- Er is minimaal € 10 nog niet betaald.
- De achterstand is niet ouder dan 6 maanden.
- Uw ex-partner weet naar welk rekeningnummer de alimentatie moet worden overgemaakt.
Het LBIO zal de alimentatie voor u bij uw ex-partner innen en het aan u uitkeren. Daarvoor heeft het LBIO bijvoorbeeld de mogelijkheid om beslag te leggen op het salaris van uw ex-partner. Hier worden natuurlijk kosten voor gemaakt. Deze kosten worden op uw ex-partner verhaald. Heeft u samen schriftelijke afspraken gemaakt over de partneralimentatie en betaalt uw ex-partner niet? Dan kunt u bij de rechter deze gemaakte afspraken laten vastleggen.
